Giljagaur

Giljagaur er annar til byggða og kemur aðfaranótt 13. desember. Hann faldi sig í fjósinu þegar verið var að mjólka en þegar enginn var á ferli, stökk hann fram og borðaði froðuna sem myndaðist ofan á mjólkurfötunum. Nú til dags eru eflaust flestir hættir að mjólka í fötur og við vitum ekki hvernig hann fer að í tæknivæddum fjósum nútímans. Til eru sögur um jólasvein sem hét Froðusleikir en líklega er það sami jólasveinn.

í Grýlukvæði frá 18. öld er Giljagaur ekki kallaður jólasveinn heldur er sagður vera bróðir Grýlu. Við hunsum þá tilgátu og köllum hann áfram jólasvein.

Í Jólasveinavísu Jóhannesar úr Kötlum sem birtist fyrst í ljóðabókinni Jólin koma árið 1932 lýsir hann Giljagaur svona:

Giljagaur var annar,
með gráa hausinn sinn.
– Hann skreið ofan úr gili
og skauzt í fjósið inn.

Hann faldi sig í básunum
og froðunni stal,
meðan fjósakonan átti
við fjósamanninn tal.